Հայկական «Քիրվա»-ն և ադրբեջանական «Քարե երազանքները»
Ադրբեջանցի գրող Աքրամ Այլիսլին իր հայրենիքում հռչակվեց ժողովրդի թշնամի և ենթարկվեց բռնաճնշումների «Քարե երազանքներ» վեպի համար, որտեղ նա անդրադարձել է Բաքվի հայկական ջարդերին և իր ծննդավայրում` Այլիսում (Ագուլիս) 1919-ին թուրքերի ձեռքով հայերի կոտորածներին: Հայ գրող Լևոն Ջավախյանը, որը բազմաթիվ այլ ստեղծագործությունների հետ մեկտեղ հայտնի է հայերի և ադրբեջանցիների բարեկամության մասին իր «Քիրվա» պատմվածքով, Հայաստանում թեև տոտալ ճնշումների չի ենթարկվել, սակայն նրա դեմ ագրեսիվ հարձակումներ են եղել մեկ-երկու ազգայնական ուղղվածության թերթերի կողմից: Ի դեպ, Լևոն Ջավախյանն իր այդ պատմվածքի համար տարիներ առաջ արժանացել է Հարավային Կովկասում խաղաղության և հանդուրժողականություն տարածելու համար մրցանակի:
«Հայելի» ակումբում Արցախյան պատերազմի ազատամարտիկ, թուրքագետ ՍԱՐԳԻՍ ՀԱՑՊԱՆՅԱՆՆ ու գրող ԼԵՎՈՆ ՋԱՎԱԽՅԱՆՆ անդրադարձան ադրբեջանցի գրողի ստեղծագործությանն ու նրա դեմ իրականացվող հալածանքներին: Սարգիս Հացպանյանը նշեց, որ այսօր թուրքալեզու հասարակության մեջ Լևոն Ջավախյանի «Քիրվա» պատմվածքն ամենաընթերցվողներից է, նույնիսկ Եվրոպայում ապրող թուրքերն են տարբեր կայքերում այն տեղադրել: Սարգիս Հացպանյանը կարծիք հայտնեց, որ այսօրվա Ադրբեջանում քիչ են իսկակական մտավորականները, որոնք պայքարում են երկու ժողովուրդների միջև հանդուրժողականություն սերմանելու համար, և հիշատակեց իրավապաշտպան Ռագըփ Զարաքոլուին և Սունա Արազին: Թուրքիայի գրողների արհմիության անունից մոտ քսան հոգի փետրվարի 13-ին մամուլի ասուլիս են հրավիրել և հայտարարություն տարածել` պաշտպանելով Այլիսլիին: Սրանից զատ` Թուրքիայում երեք կուսակցություններ են հանդես եկել «Ո՛չ դիկտատոր Ալիևին» հայտարարությամբ` պահանջելով պաշտպանել ադրբեջանցի գրող Այլիսլիի իրավունքները: Հայ գրողներից Լևոն Ջավախյանն է իր աջակցությունը հայտնել Այլիսլիին: Հացպանյանն ուշադրություն է հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ, ադրբեջանցիներն այդ ամենի հետևում հայկական պրոյեկտ են տեսնում, և հայերը հայտնվել են դժվար կացության առջև:
Թագուհի ՀԱԿՈԲՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Այս պահին մենք ապրում ենք մեր պատմության ամենածանր փուլերից մեկը: ՈՒկրաինայի վրա ճնշումը հիմա առավելագույնն է։ ՈՒկրաինան կարող է կանգնել չափազանց բարդ ընտրության առաջ` կա՛մ արժանապատվության կորուստ, կա՛մ հիմնական գործընկերոջ հնարավոր կորուստ։ Կա՛մ բարդ 28 կետերի ընդունում, կա՛մ անչափ ծանր ձմեռ
-
Ասում են… Ինչո՞ւ մենք 2020 թվականին այդ պատերազմը չկանխեցինք։ Չէ՞ որ կարող էինք կոշտ զգուշացնել Ադրբեջանին, որ ուժային լուծում թույլ չենք տա։ Եվ ոչինչ էլ չէր լինի
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
Տարածաշրջանային
Աշխարհի բաժանման ուժային փուլի ավարտից հետո առաջ կմղվեն երկրների միավորման այլ չափանիշներ
Աշխարհի ներկա վիճակից ելնելով, սխալ կլինի պնդել, որ Թրամփը, Դի Վենսը և նրանց շրջապատը ատում են Եվրոպան և, առավել ևս, չի կարելի նույն բանն ասել ԱՄՆ-ի մասին։Ելնելով այն հանգամանքից, որ ԱՄՆ-ը ու ԵՄ-ը նույն Արևմուտքի կամ բարեկեցիկ միլիարդի օրգանական մասերն են, որոնք կառավարել են աշխարհը՝ սկզբում՝ Եվրոպան, հետո էլ՝ միասին...
